Bản tin về địa chấn lớn ở California là báo động giả

LOS ANGELES – Hết tin giả rồi đến động đất giả.
Trong tuần qua, tin báo động từng được gởi trên mạng internet đến nhiều nhơi, cho biết có một trận động đất lớn xảy ra ở ngoài khơi California.

Sau đó các nhà địa chấn học cho biết bản tin được máy tự động tạo ra hôm thứ Tư, 21 tháng Sáu, về một trận động đất mạnh 6.8 độ Richter ở Thái Bình Dương, cách 10 dặm về phía tây của Santa Barbara. Báo động do máy đưa ra là báo động giả, dựa trên một trận động đất xảy ra ở cùng khu vực ấy cách đây gần một thế kỷ.

Ông Rafael Abreu, một chuyên gia địa vật lý tại cơ quan Khảo Sát Địa Chất Hoa Kỳ (USGS), nói, “Trận động đất ấy có xảy ra, nhưng xảy ra trong năm 1925.”

Trước khi có sự đính chính, bản tin ấy gây ra những gợn sóng rất lớn trên Twitter, nơi có hàng chục mục đăng tự động đã được tạo ra, khiến một số người lo ngại cho dân California.

Thế nhưng cũng trên Twitter, không có người nào báo tin có động đất xảy ra trong vùng của họ. Thường thì tin trên các mạng xã hội như Twitter đi nhanh hơn và trước cả tin báo động của chính quyền. Nếu thật sự có một trận động đất lớn cỡ đó lẽ ra phải được hàng triệu người cảm thấy và mau chóng loan tin trên Twitter.

Cuối cùng các nhà nghiên cứu từ viện California Institute of Technology đã dùng thông tin mới, để tái xác định vị trí của tâm điểm của trận động năm 1925 tại ở Santa Barbara Channel, san bằng một số tòa nhà và giết chết 13 người.

Bằng một cách nào đó, tiến trình này đã đưa ra một cảnh báo tự động, gửi tới các trương mục email.
Trận động đất giả ấy không bao giờ xuất hiện trên trang web của USGS.

Một văn bản của USGS nói rằng cuộc nghiên cứu ấy “đã bị nhu liệu giải thích sai, cho là một biến cố hiện thời. Chúng tôi đã làm việc để giải quyết vấn đề ấy.”

Bản tin cũng gây căng thẳng lo lắng cho các phòng tin tức trên khắp nước Mỹ. Các phóng viên và biên tập viên thường dùng những email tự động từ USGS để bắt đầu lấy và đưa tin, mặc dù chính các bản tin cũng báo rằng chúng chứa thông tin được tự động hóa chưa được một chuyên gia địa chấn học xem xét lại.

Báo Los Angeles Times đã bị đặt vào một chỗ khó đặc biệt. Nhật báo này đã gửi đi một bản tin tự động mà họ phải nhanh chóng rút lại.

Trong một mục Twitter, báo Times nói, “Chúng tôi có một thuật toán (Quakebot) tự động viết tin về những trận động đất, dựa trên những lời báo động của USGS. Báo động của USGS là không đúng.”
Những báo động sai thông qua dịch vụ ấy xảy ra khá thông thường. Nhưng hiếm khi chúng đưa tin về những trận động đất lớn như vậy, hoặc xảy ra trong những khu vực đông dân như thế.
Thường thường khi có một trận động đất lớn ở một nơi nào đó trên thế giới, điều đó khởi động những bản tin về các trận động đất nhẹ ở những vùng xa xôi. USGS thường nhanh chóng rút lại những bản tin ấy.

Lạ thay, trận động đất ấy xảy ra trong quá khứ xa xăm, thế nhưng, chính bản tin lại đặt nó trong tương lai gần đến. Bản tin ghi ngày tháng là ngày 29 tháng Sáu, cùng ngày với trận động đất năm 1925. Tuy nhiên, bản tin nói rằng trận động đất xảy ra vào năm 2025.